Nieuwsbrief Maart 2020
Rosita Cloet is niet meer
Rosita Cloet, geboren in 1956, was medestichter van “Samen na Borstoperatie” in 1988 en ze bleef tot aan haar te vroeg afsterven een drijvende rol spelen in de lotgenotengroep van Roeselare en omgeving. In 2018 stond ze ook mee aan de wieg van “Strong Together na Borstoperatie”, de groep van jonge, nog werkende lotgenoten. Talrijk zijn de borstkankerpatiënten die gedurende meer dan dertig jaar door Rosita werden gesteund. En haar voortdurende inzet voor lotgenoten werd algemeen gewaardeerd. Dat ze het ereteken “Gouden Krab” kreeg van “Kom op tegen Kanker” was dan ook meer dan verdiend. Rosita was ook buiten Roeselare bekend. Ze was regelmatig aanwezig op samenkomsten en studiedagen, want een verre verplaatsing was voor haar geen enkel bezwaar. En ze aarzelde nooit om haar weloverwogen mening te uiten tijdens een vergadering.
Rosita Cloet is niet meer. Laat ons samen haar werk met evenveel overtuiging verder zetten.
Rosita Cloet, geboren in 1956, was medestichter van “Samen na Borstoperatie” in 1988 en ze bleef tot aan haar te vroeg afsterven een drijvende rol spelen in de lotgenotengroep van Roeselare en omgeving. In 2018 stond ze ook mee aan de wieg van “Strong Together na Borstoperatie”, de groep van jonge, nog werkende lotgenoten. Talrijk zijn de borstkankerpatiënten die gedurende meer dan dertig jaar door Rosita werden gesteund. En haar voortdurende inzet voor lotgenoten werd algemeen gewaardeerd. Dat ze het ereteken “Gouden Krab” kreeg van “Kom op tegen Kanker” was dan ook meer dan verdiend. Rosita was ook buiten Roeselare bekend. Ze was regelmatig aanwezig op samenkomsten en studiedagen, want een verre verplaatsing was voor haar geen enkel bezwaar. En ze aarzelde nooit om haar weloverwogen mening te uiten tijdens een vergadering.
Rosita Cloet is niet meer. Laat ons samen haar werk met evenveel overtuiging verder zetten.
Jan Hautekiet : goodwillambassadeur van BorstkankerMAN vzw
Tijdens de ledendag van 15 februari 2020 te Mechelen werd Jan Hautekiet aangesteld als goodwillambassadeur van BorstkankerMAN vzw. Jan Hautekiet voorstellen is bijna overbodig. De Vlamingen kennen hem als radioproducer en pianist. Zijn optredens met Patrick Riguelle in De Laatste Showband, staan in het geheugen van vele televisiekijkers gebrand. Dat Jan al sinds zijn jeugd een voorliefde heeft voor het Franse chanson, is ook geen geheim. Dat hij in de pen kruipt en publiceert, is misschien minder bekend.
Maar Jan draagt de medemens ook een warm hart toe. Het is dus geen verrassing dat hij recent toetrad tot de Raad van Bestuur van Kom op tegen Kanker. En daar komt dus nog een belangeloze eretitel bij: goodwillambassadeur.
Het bestuur en de aanwezige leden van BorstkankerMAN vzw waren uitermate blij dat Jan Hautekiet deze eretitel heeft willen aanvaarden en bedankten hem zeer oprecht.
Tijdens de ledendag van 15 februari 2020 te Mechelen werd Jan Hautekiet aangesteld als goodwillambassadeur van BorstkankerMAN vzw. Jan Hautekiet voorstellen is bijna overbodig. De Vlamingen kennen hem als radioproducer en pianist. Zijn optredens met Patrick Riguelle in De Laatste Showband, staan in het geheugen van vele televisiekijkers gebrand. Dat Jan al sinds zijn jeugd een voorliefde heeft voor het Franse chanson, is ook geen geheim. Dat hij in de pen kruipt en publiceert, is misschien minder bekend.
Maar Jan draagt de medemens ook een warm hart toe. Het is dus geen verrassing dat hij recent toetrad tot de Raad van Bestuur van Kom op tegen Kanker. En daar komt dus nog een belangeloze eretitel bij: goodwillambassadeur.
Het bestuur en de aanwezige leden van BorstkankerMAN vzw waren uitermate blij dat Jan Hautekiet deze eretitel heeft willen aanvaarden en bedankten hem zeer oprecht.
Gelezen
“Lotgenotencontact zorgt voor een toenemende kwaliteit van het leven”, in: Erik Van Vooren, Het Kankerperspektief. Kijken door de ogen van krachtig kwetsbare mensen, Leuven, Lannoo, 2016, blz. 242.
“Lotgenotencontact zorgt voor een toenemende kwaliteit van het leven”, in: Erik Van Vooren, Het Kankerperspektief. Kijken door de ogen van krachtig kwetsbare mensen, Leuven, Lannoo, 2016, blz. 242.
Erkende borstklinieken of erkende borstcentra
Zoals we in het februarinummer schreven had in 1998 te Firenze (Italië) de eerste “European Breast Cancer Conference” plaats met vertegenwoordigers van drie organisaties : Europa Donna (www.europadonna.org), de “European Organisation for the Research and Treatment of Cancer-Breast Cancer Group” (EORTC-BCG) (www.eortc.org/research-groups/breast-cancer-group), en de “European Society of Mastology” (EUSOMA) (www.EUSOMA.org).
Deze drie organisaties verklaarden zich akkoord om:
a) te streven naar gespecialiseerde borstcentra van hoog wetenschappelijk niveau;
b) het vastleggen van de eisen waaraan deze borstcentra moeten voldoen om erkend te worden;
c) bevelen aan dat een audit en een accreditatie van die borstcentra zou gebeuren zodanig dat de patiënten deze kwaliteitsvolle centra duidelijk zouden herkennen en kunnen vertrouwen.
De standpunten van deze conferentie werden gepubliceerd in een belangrijk tijdschriftartikel: “The requirements of a special breast unit”, in de European Journal of Cancer, 2000, 36, blz. 2288-2293. (https://www.europadonna.org/wp-content/uploads/EUSOMA-The_requirements_of_a_specialist_Breast_Centre_2013.pdf).
Tot de voorwaarden behoren :
- het borstcentrum behandelt meer dan 150 nieuwe patiënten per jaar,
- elke borstchirurg doet minstens 50 borstoperaties per jaar,
- er moeten een borstverpleegkundige, datamanager, psychiater of klinisch psycholoog ter beschikking zijn.
Tijdens de volgende jaren ijverden de deelnemers van die eerste “European Breast Cancer Conference” (1998) dan ook met veel overtuiging voor de oprichting van borstkankercentra en ze oefenden druk uit op de nationale en Europese politici in de Europese Unie. Ook in België werd druk gelobbyd, o.a. door patiëntenorganisaties. Dit leidde tot een herhaaldelijk gewijzigde nationale wetgeving betreffende de borstcentra of borstklinieken. We denken o.a. aan de Koninklijke Besluiten van 21 maart 2003, van 26 april 2007, van 7 juni 2012, van 15 december 2013, en van 19 april 2014.
Tevens ontstond het “Breast Centres Network” (BCN), een internationaal netwerk van erkende borstklinieken begeleid door de “European School of Oncology” (ESO) (https://www.breastcentresnetwork.org). Op die lijst staan 23 internationaal erkende Belgische borstcentra vermeld, met een aantal nauwkeurige gegevens. Wie zich in een van deze ziekenhuizen laat verzorgen, mag er dus van uitgaan optimaal te worden behandeld. (https://www.breastcentresnetwork.org/breast-units/directory/Belgium/3,9,BE).
Met de erkenning van borstcentra door onze eigen overheden zit het minder snor. Wie de FOD Volksgezondheid (mevr. De Block) om een lijst met erkende borstcentra vraagt, krijgt inderdaad de gegevens. Maar welke (nieuwe) patiënt doet dit? Bovendien weten we dat er diverse ziekenhuizen zijn die geen erkend borstcentrum hebben en toch borstkankerpatiënten behandelen. Mag dat eigenlijk wel ? Op de websites van Borstkanker Vlaanderen vzw (www.borstkanker-vlaanderen.be) en van BorstkankerMan vzw (www.borstkankerman.be) worden de erkende borstcentra vermeld. We raden alle lotgenoten aan om zich in deze borstklinieken te laten verzorgen.
Zoals we in het februarinummer schreven had in 1998 te Firenze (Italië) de eerste “European Breast Cancer Conference” plaats met vertegenwoordigers van drie organisaties : Europa Donna (www.europadonna.org), de “European Organisation for the Research and Treatment of Cancer-Breast Cancer Group” (EORTC-BCG) (www.eortc.org/research-groups/breast-cancer-group), en de “European Society of Mastology” (EUSOMA) (www.EUSOMA.org).
Deze drie organisaties verklaarden zich akkoord om:
a) te streven naar gespecialiseerde borstcentra van hoog wetenschappelijk niveau;
b) het vastleggen van de eisen waaraan deze borstcentra moeten voldoen om erkend te worden;
c) bevelen aan dat een audit en een accreditatie van die borstcentra zou gebeuren zodanig dat de patiënten deze kwaliteitsvolle centra duidelijk zouden herkennen en kunnen vertrouwen.
De standpunten van deze conferentie werden gepubliceerd in een belangrijk tijdschriftartikel: “The requirements of a special breast unit”, in de European Journal of Cancer, 2000, 36, blz. 2288-2293. (https://www.europadonna.org/wp-content/uploads/EUSOMA-The_requirements_of_a_specialist_Breast_Centre_2013.pdf).
Tot de voorwaarden behoren :
- het borstcentrum behandelt meer dan 150 nieuwe patiënten per jaar,
- elke borstchirurg doet minstens 50 borstoperaties per jaar,
- er moeten een borstverpleegkundige, datamanager, psychiater of klinisch psycholoog ter beschikking zijn.
Tijdens de volgende jaren ijverden de deelnemers van die eerste “European Breast Cancer Conference” (1998) dan ook met veel overtuiging voor de oprichting van borstkankercentra en ze oefenden druk uit op de nationale en Europese politici in de Europese Unie. Ook in België werd druk gelobbyd, o.a. door patiëntenorganisaties. Dit leidde tot een herhaaldelijk gewijzigde nationale wetgeving betreffende de borstcentra of borstklinieken. We denken o.a. aan de Koninklijke Besluiten van 21 maart 2003, van 26 april 2007, van 7 juni 2012, van 15 december 2013, en van 19 april 2014.
Tevens ontstond het “Breast Centres Network” (BCN), een internationaal netwerk van erkende borstklinieken begeleid door de “European School of Oncology” (ESO) (https://www.breastcentresnetwork.org). Op die lijst staan 23 internationaal erkende Belgische borstcentra vermeld, met een aantal nauwkeurige gegevens. Wie zich in een van deze ziekenhuizen laat verzorgen, mag er dus van uitgaan optimaal te worden behandeld. (https://www.breastcentresnetwork.org/breast-units/directory/Belgium/3,9,BE).
Met de erkenning van borstcentra door onze eigen overheden zit het minder snor. Wie de FOD Volksgezondheid (mevr. De Block) om een lijst met erkende borstcentra vraagt, krijgt inderdaad de gegevens. Maar welke (nieuwe) patiënt doet dit? Bovendien weten we dat er diverse ziekenhuizen zijn die geen erkend borstcentrum hebben en toch borstkankerpatiënten behandelen. Mag dat eigenlijk wel ? Op de websites van Borstkanker Vlaanderen vzw (www.borstkanker-vlaanderen.be) en van BorstkankerMan vzw (www.borstkankerman.be) worden de erkende borstcentra vermeld. We raden alle lotgenoten aan om zich in deze borstklinieken te laten verzorgen.
Gelezen op de website van het Jules Bordet Instituut
Het Jules Bordet Instituut kiest voor state-of-the-art radiotherapie: behandelingen worden nog nauwkeuriger en performanter ! 29 januari 2020Het Jules Bordet Instituut, het referentiecentrum in de strijd tegen kanker, heeft met de firma Elekta een openbare aanbesteding van 22 miljoen euro afgesloten voor nieuwe, ultramoderne radiotherapie-uitrusting. De aankopen, mogelijk gemaakt dankzij de steun van de ‘Vrienden van het Bordet Instituut’, effenen het pad voor de nakende verhuizing van het Instituut naar een nieuw ziekenhuis, ‘New Bordet’, op de campus van Anderlecht.
Een accelerator, gekoppeld aan een MRI (MRI-LINAC): een primeur voor België
De dienst Radiotherapie van het Jules Bordet Instituut mag straks aan de slag met de MRI-LINAC Elekta Unity. Dit staaltje van spitstechnologie koppelt zeer precieze beeldvorming op basis van magnetische resonantie (MRI van 1.5 Tesla) aan tumorbehandeling via adaptatieve bestraling met lineaire accelerator (LINAC). Het Jules Bordet Instituut zal als eerste centrum in België over deze technologie beschikken. De MRI-LINAC-technologie is revolutionair: zij levert namelijk zeer complete biologische informatie en maakt het mogelijk de tumoren aan te pakken met uiterste precisie, zelfs binnen weefsels waar de contrasten tussen gezonde en tumoromgeving soms moeilijk te onderscheiden zijn.
Dankzij de parameters van de sturing met geïntegreerde beeldvorming wordt de voorziene behandeling geverifieerd voor aflevering, terwijl de patiënt al behandelingsklaar is. Bij beweging of wijziging in de omgeving herberekent het systeem realtime de parameters voor de te leveren dosis aan de beoogde volumes. We noemen dit ‘direct adaptatieve’ radiotherapie. Deze onvergelijkbare berekeningsprecisie maakt het mogelijk de tumorcellen zeer nauwkeurig te lokaliseren en met een optimale dosis te bestralen, en daarbij de omliggende gezonde weefsels beter te sparen. Voor de patiënt betekent deze behandeling, die dankzij de realtime berekeningen uiterst gepersonaliseerd is, een beperking van de toxiciteitsrisico’s en van de behandelingssessies. Deze aanschaf van formaat, mogelijk gemaakt dankzij de steun van de ‘Vrienden van het Bordet Instituut’, opent nieuwe horizonten op het domein van het kankeronderzoek. Een voorbeeld hiervan is de grondige studie van de associatie van de stereotaxische behandelingen in combinatie met immuuntherapie.
Twee nieuwe lineaire accelerators en de upgrade van twee huidige accelerators
Het Jules Bordet Instituut verwelkomt naast deze revolutionaire technologie ook twee lineaire accelerators van de nieuwste generatie. In het kader van de kankerbehandeling via radiotherapie is de lineaire accelerator de uitrusting die de tumorbestraling mogelijk maakt. Dankzij de aanschaf van deze nieuwe uitrustingen, naast de upgrade van twee reeds aanwezige lineaire accelerators, zullen meer patiënten met meer nauwkeurigheid behandeld kunnen worden dankzij de meest performante technologieën op de markt. Bovendien zullen alle acceleratoren onderling verbonden worden zodat patiënten indien nodig (onderhoud) van de ene naar de andere machine kunnen verhuizen.
Op weg naar het nieuwe Jules Bordet Instituut met een dienst Radiotherapie op topniveau
De twee nieuwe lineaire accelerators en de twee geüpgradede toestellen worden nu toegevoegd aan het Gamma Knife (Erasmus-ziekenhuis) en de intra-operatoire accelerator die al aanwezig is in het Jules Bordet Instituut. De MRI-LINAC zal in de loop van 2021 naar het nieuwe gebouw verhuizen, maar de patiënten kunnen zeer binnenkort al profiteren van de technologische voordelen dankzij de nieuwe softwareoplossingen voor uiterst nauwkeurige parametrering en berekening die met de nieuwe uitrusting worden verkregen. Al deze nichetechnologieën effenen het terrein voor de komende verhuizing van het Jules Bordet Instituut naar de campus in Anderlecht. Het referentiecentrum voor de strijd tegen kanker blijft onverminderd ervoor ijveren om patiënten spitstechnologische uitrustingen en de meest nauwkeurige en performante kankerbehandelingen aan te bieden.
Het Jules Bordet Instituut kiest voor state-of-the-art radiotherapie: behandelingen worden nog nauwkeuriger en performanter ! 29 januari 2020Het Jules Bordet Instituut, het referentiecentrum in de strijd tegen kanker, heeft met de firma Elekta een openbare aanbesteding van 22 miljoen euro afgesloten voor nieuwe, ultramoderne radiotherapie-uitrusting. De aankopen, mogelijk gemaakt dankzij de steun van de ‘Vrienden van het Bordet Instituut’, effenen het pad voor de nakende verhuizing van het Instituut naar een nieuw ziekenhuis, ‘New Bordet’, op de campus van Anderlecht.
Een accelerator, gekoppeld aan een MRI (MRI-LINAC): een primeur voor België
De dienst Radiotherapie van het Jules Bordet Instituut mag straks aan de slag met de MRI-LINAC Elekta Unity. Dit staaltje van spitstechnologie koppelt zeer precieze beeldvorming op basis van magnetische resonantie (MRI van 1.5 Tesla) aan tumorbehandeling via adaptatieve bestraling met lineaire accelerator (LINAC). Het Jules Bordet Instituut zal als eerste centrum in België over deze technologie beschikken. De MRI-LINAC-technologie is revolutionair: zij levert namelijk zeer complete biologische informatie en maakt het mogelijk de tumoren aan te pakken met uiterste precisie, zelfs binnen weefsels waar de contrasten tussen gezonde en tumoromgeving soms moeilijk te onderscheiden zijn.
Dankzij de parameters van de sturing met geïntegreerde beeldvorming wordt de voorziene behandeling geverifieerd voor aflevering, terwijl de patiënt al behandelingsklaar is. Bij beweging of wijziging in de omgeving herberekent het systeem realtime de parameters voor de te leveren dosis aan de beoogde volumes. We noemen dit ‘direct adaptatieve’ radiotherapie. Deze onvergelijkbare berekeningsprecisie maakt het mogelijk de tumorcellen zeer nauwkeurig te lokaliseren en met een optimale dosis te bestralen, en daarbij de omliggende gezonde weefsels beter te sparen. Voor de patiënt betekent deze behandeling, die dankzij de realtime berekeningen uiterst gepersonaliseerd is, een beperking van de toxiciteitsrisico’s en van de behandelingssessies. Deze aanschaf van formaat, mogelijk gemaakt dankzij de steun van de ‘Vrienden van het Bordet Instituut’, opent nieuwe horizonten op het domein van het kankeronderzoek. Een voorbeeld hiervan is de grondige studie van de associatie van de stereotaxische behandelingen in combinatie met immuuntherapie.
Twee nieuwe lineaire accelerators en de upgrade van twee huidige accelerators
Het Jules Bordet Instituut verwelkomt naast deze revolutionaire technologie ook twee lineaire accelerators van de nieuwste generatie. In het kader van de kankerbehandeling via radiotherapie is de lineaire accelerator de uitrusting die de tumorbestraling mogelijk maakt. Dankzij de aanschaf van deze nieuwe uitrustingen, naast de upgrade van twee reeds aanwezige lineaire accelerators, zullen meer patiënten met meer nauwkeurigheid behandeld kunnen worden dankzij de meest performante technologieën op de markt. Bovendien zullen alle acceleratoren onderling verbonden worden zodat patiënten indien nodig (onderhoud) van de ene naar de andere machine kunnen verhuizen.
Op weg naar het nieuwe Jules Bordet Instituut met een dienst Radiotherapie op topniveau
De twee nieuwe lineaire accelerators en de twee geüpgradede toestellen worden nu toegevoegd aan het Gamma Knife (Erasmus-ziekenhuis) en de intra-operatoire accelerator die al aanwezig is in het Jules Bordet Instituut. De MRI-LINAC zal in de loop van 2021 naar het nieuwe gebouw verhuizen, maar de patiënten kunnen zeer binnenkort al profiteren van de technologische voordelen dankzij de nieuwe softwareoplossingen voor uiterst nauwkeurige parametrering en berekening die met de nieuwe uitrusting worden verkregen. Al deze nichetechnologieën effenen het terrein voor de komende verhuizing van het Jules Bordet Instituut naar de campus in Anderlecht. Het referentiecentrum voor de strijd tegen kanker blijft onverminderd ervoor ijveren om patiënten spitstechnologische uitrustingen en de meest nauwkeurige en performante kankerbehandelingen aan te bieden.
Gelezen : Nieuwbrief Gezondheid EU 249
EU maakt eerste stappen Europees kankerbestrijdingsplan bekend Stella Kyriakides, commissaris voor Gezondheid en Voedselveiligheid, bespreekt een van de prioriteiten van de Europese Commissie, het Europees kankerbestrijdingsplan, waarvoor de voorbereidingen op Wereldkankerdag (4 februari) van start zijn gegaan in aanwezigheid van voorzitter Ursula von der Leyen en vicevoorzitter Margaritis Schinas.
Waarom is er een nieuw plan nodig?
Iedere negen seconden wordt er een nieuw geval van kanker vastgesteld. Het is na hart- en vaatziekten de belangrijkste doodsoorzaak en heeft verwoestende gevolgen voor onze gezondheid, zorgstelsels en economieën.
Hoe vreselijk deze cijfers ook zijn, de voorspellingen zijn nog slechter, met naar voorspelling twee keer zoveel kankergevallen in 2035. We moeten deze zorgwekkende tendens omkeren.
Wat is er nieuw aan deze aanpak?
Door samen te werken, kunnen we veel meer veranderen. Het ambitieuze maar realistische Europees kankerbestrijdingsplan is bedoeld om deze collectieve kracht te benutten.
We willen ons richten op een aantal belangrijke gebieden. In de eerste plaats moet het Europese kankerbestrijdingsplan een holistische aanpak hebben waarbij gezondheid in alle beleidsgebieden is opgenomen. Kanker kan niet alleen worden behandeld in een lab of bij de dokter. Het moet ook worden behandeld op school, op het werk, met het volksgezondheidsbeleid en met de keuze voor een gezonde levensstijl. We moeten samenwerken in allerlei sectoren zoals werkgelegenheid, milieu, landbouw, marketing, onderwijs en belasting, en we moeten vastberaden optreden.
Ook moeten we aandacht besteden aan preventie als het beste geneesmiddel. Bijna 40 % van de kankergevallen kan worden voorkomen. Dat is frustrerend, maar biedt ons ook hoop. We moeten ons volledig inzetten voor de bevordering van een gezonde levensstijl en een gezonder leefklimaat, met name voor onze kinderen. Ook moeten we ons best doen om gezonde keuzes makkelijker en goedkoper te maken. Ik zal er bijvoorbeeld voor zorgen dat kankerpreventie wordt weerspiegeld in onze nieuwe “van boer tot bord”-strategie, een onderdeel van de Europese Green Deal die de manier waarop we voedsel produceren en consumeren moet verbeteren.
Screening en vroege diagnose kunnen levens redden. Sommige lidstaten beschikken over nationale screeningprogramma’s voor baarmoederhals,- borst- of darmkanker en dit leidt tot betere overlevingskansen, maar zulke programma's bestaan niet overal.. Het is onaanvaardbaar dat deze resultaten zo sterk verschillen tussen EU-landen.
Alle kankerpatiënten hebben dezelfde grondrechten: optimale zorgen toegang tot geneesmiddelen, nieuwe innovatieve behandelingen en klinische onderzoeken. Lidstaten, de farmaceutische industrie, patiënten, zorgaanbieders en patiëntenverenigingen kunnen allemaal een rol spelen om iedereen gelijke toegang tot de juiste zorg te geven.
Ook moeten we ons richten op de persoon en niet alleen op de ziekte. We moeten zorgen voor een goede levenskwaliteit na een ziekte en patiënten, ex-patiënten, hun families en verzorgers de steun geven die ze nodig hebben. Daarnaast moeten we opkomen tegen elke vorm van stigmatisering of discriminatie die hun lijden kan vergroten.
Palliatieve zorg is vaak een weinig besproken fase in het traject van de kankerpatiënt, waarbij ongelijke toegang heel zichtbaar is. Hier moet ook iets aan worden gedaan.
Tot slot zullen we een Europese ruimte voor gezondheidsgegevens creëren om de uitwisseling van gezondheidsgegevens te bevorderen en onderzoek naar nieuwe preventieve strategieën, behandelingen en resultaten te ondersteunen. Het volledig benutten van het potentieel van e-gezondheidszorg kan ook helpen ongelijkheid terug te dringen.
Daarnaast moeten we goed gebruik maken van wat we al weten en onderzoek blijven doen naar wat we nog niet weten. Het plan zal dan ook nauw verbonden zijn met de onderzoeksmissie op het gebied van kanker binnen Horizon Europa.
EU maakt eerste stappen Europees kankerbestrijdingsplan bekend Stella Kyriakides, commissaris voor Gezondheid en Voedselveiligheid, bespreekt een van de prioriteiten van de Europese Commissie, het Europees kankerbestrijdingsplan, waarvoor de voorbereidingen op Wereldkankerdag (4 februari) van start zijn gegaan in aanwezigheid van voorzitter Ursula von der Leyen en vicevoorzitter Margaritis Schinas.
Waarom is er een nieuw plan nodig?
Iedere negen seconden wordt er een nieuw geval van kanker vastgesteld. Het is na hart- en vaatziekten de belangrijkste doodsoorzaak en heeft verwoestende gevolgen voor onze gezondheid, zorgstelsels en economieën.
Hoe vreselijk deze cijfers ook zijn, de voorspellingen zijn nog slechter, met naar voorspelling twee keer zoveel kankergevallen in 2035. We moeten deze zorgwekkende tendens omkeren.
Wat is er nieuw aan deze aanpak?
Door samen te werken, kunnen we veel meer veranderen. Het ambitieuze maar realistische Europees kankerbestrijdingsplan is bedoeld om deze collectieve kracht te benutten.
We willen ons richten op een aantal belangrijke gebieden. In de eerste plaats moet het Europese kankerbestrijdingsplan een holistische aanpak hebben waarbij gezondheid in alle beleidsgebieden is opgenomen. Kanker kan niet alleen worden behandeld in een lab of bij de dokter. Het moet ook worden behandeld op school, op het werk, met het volksgezondheidsbeleid en met de keuze voor een gezonde levensstijl. We moeten samenwerken in allerlei sectoren zoals werkgelegenheid, milieu, landbouw, marketing, onderwijs en belasting, en we moeten vastberaden optreden.
Ook moeten we aandacht besteden aan preventie als het beste geneesmiddel. Bijna 40 % van de kankergevallen kan worden voorkomen. Dat is frustrerend, maar biedt ons ook hoop. We moeten ons volledig inzetten voor de bevordering van een gezonde levensstijl en een gezonder leefklimaat, met name voor onze kinderen. Ook moeten we ons best doen om gezonde keuzes makkelijker en goedkoper te maken. Ik zal er bijvoorbeeld voor zorgen dat kankerpreventie wordt weerspiegeld in onze nieuwe “van boer tot bord”-strategie, een onderdeel van de Europese Green Deal die de manier waarop we voedsel produceren en consumeren moet verbeteren.
Screening en vroege diagnose kunnen levens redden. Sommige lidstaten beschikken over nationale screeningprogramma’s voor baarmoederhals,- borst- of darmkanker en dit leidt tot betere overlevingskansen, maar zulke programma's bestaan niet overal.. Het is onaanvaardbaar dat deze resultaten zo sterk verschillen tussen EU-landen.
Alle kankerpatiënten hebben dezelfde grondrechten: optimale zorgen toegang tot geneesmiddelen, nieuwe innovatieve behandelingen en klinische onderzoeken. Lidstaten, de farmaceutische industrie, patiënten, zorgaanbieders en patiëntenverenigingen kunnen allemaal een rol spelen om iedereen gelijke toegang tot de juiste zorg te geven.
Ook moeten we ons richten op de persoon en niet alleen op de ziekte. We moeten zorgen voor een goede levenskwaliteit na een ziekte en patiënten, ex-patiënten, hun families en verzorgers de steun geven die ze nodig hebben. Daarnaast moeten we opkomen tegen elke vorm van stigmatisering of discriminatie die hun lijden kan vergroten.
Palliatieve zorg is vaak een weinig besproken fase in het traject van de kankerpatiënt, waarbij ongelijke toegang heel zichtbaar is. Hier moet ook iets aan worden gedaan.
Tot slot zullen we een Europese ruimte voor gezondheidsgegevens creëren om de uitwisseling van gezondheidsgegevens te bevorderen en onderzoek naar nieuwe preventieve strategieën, behandelingen en resultaten te ondersteunen. Het volledig benutten van het potentieel van e-gezondheidszorg kan ook helpen ongelijkheid terug te dringen.
Daarnaast moeten we goed gebruik maken van wat we al weten en onderzoek blijven doen naar wat we nog niet weten. Het plan zal dan ook nauw verbonden zijn met de onderzoeksmissie op het gebied van kanker binnen Horizon Europa.
Gelezen op de website van Testaankoop
Wierook even schadelijk als sigaret 28 januari 2020Zodra je wierook aansteekt, verspreidt er zich niet alleen een aangename geur, maar komen er ook tal van ongewenste en soms erg schadelijke stoffen vrij in huis, zo blijkt uit ons onderzoek. Sommige zijn zelfs kankerverwekkend. We vragen striktere regels.
“Natuurlijk", "positieve energie", "zuiverend": wierookstokjes en -kegels worden erg weldadige eigenschappen toegeschreven en worden vaak geassocieerd met welzijn en zich zen voelen. Maar onze testresultaten laten een keerzijde zien, namelijk de uitstoot van giftige stoffen. We hebben steekproefsgewijs een aantal wierookproducten geselecteerd uit het immense aanbod dat beschikbaar is in winkels en online. Vervolgens gingen we in een lab na of er giftige stoffen vrijkwamen als we ze aanstaken. Het resultaat is ontnuchterend: elk van deze producten stootte schadelijke stoffen uit. Vooral de uitstoot van benzeen, formaldehyde, acroleïne en koolstofmonoxyde baart zorgen. Benzeen en formaldehyde zijn kankerverwekkend. Acroleïne is een zeer irriterende stof en de vrijgekomen fijnstofdeeltjes zijn dan weer schadelijk voor de ademhaling. Concreet kun je hierdoor last krijgen van hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid en irritatie van ogen en longen. Op zich is er amper een verschil tussen dit soort producten aansteken en… in huis roken.
Wij hebben vroeger al de overheid gealarmeerd na tests in 2004 en 2013. Uiteindelijk kwamen er Europese normen voor de testmethodologie van producten die geuren verspreiden na verbranding, en voor de interpretatie van testresultaten. Daar zouden producenten zich dan aan houden.
Zes jaar later moeten we vaststellen dat de verontreiniging van de lucht in huis toch een groot probleem vormt voor de volksgezondheid. Wij vragen daarom dat de overheid de acht onderzochte wierookproducten onmiddellijk van de markt haalt.
Meer in het algemeen vragen wij een verbod op de verkoop van wierookstokjes voor personen onder de 18 jaar, zoals voor sigaretten. Bijkomend vragen wij een reclameverbod en tegelijk een duidelijke etikettering die de risico’s van de producten in kwestie vermeldt.
Wierook even schadelijk als sigaret 28 januari 2020Zodra je wierook aansteekt, verspreidt er zich niet alleen een aangename geur, maar komen er ook tal van ongewenste en soms erg schadelijke stoffen vrij in huis, zo blijkt uit ons onderzoek. Sommige zijn zelfs kankerverwekkend. We vragen striktere regels.
“Natuurlijk", "positieve energie", "zuiverend": wierookstokjes en -kegels worden erg weldadige eigenschappen toegeschreven en worden vaak geassocieerd met welzijn en zich zen voelen. Maar onze testresultaten laten een keerzijde zien, namelijk de uitstoot van giftige stoffen. We hebben steekproefsgewijs een aantal wierookproducten geselecteerd uit het immense aanbod dat beschikbaar is in winkels en online. Vervolgens gingen we in een lab na of er giftige stoffen vrijkwamen als we ze aanstaken. Het resultaat is ontnuchterend: elk van deze producten stootte schadelijke stoffen uit. Vooral de uitstoot van benzeen, formaldehyde, acroleïne en koolstofmonoxyde baart zorgen. Benzeen en formaldehyde zijn kankerverwekkend. Acroleïne is een zeer irriterende stof en de vrijgekomen fijnstofdeeltjes zijn dan weer schadelijk voor de ademhaling. Concreet kun je hierdoor last krijgen van hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid en irritatie van ogen en longen. Op zich is er amper een verschil tussen dit soort producten aansteken en… in huis roken.
Wij hebben vroeger al de overheid gealarmeerd na tests in 2004 en 2013. Uiteindelijk kwamen er Europese normen voor de testmethodologie van producten die geuren verspreiden na verbranding, en voor de interpretatie van testresultaten. Daar zouden producenten zich dan aan houden.
Zes jaar later moeten we vaststellen dat de verontreiniging van de lucht in huis toch een groot probleem vormt voor de volksgezondheid. Wij vragen daarom dat de overheid de acht onderzochte wierookproducten onmiddellijk van de markt haalt.
Meer in het algemeen vragen wij een verbod op de verkoop van wierookstokjes voor personen onder de 18 jaar, zoals voor sigaretten. Bijkomend vragen wij een reclameverbod en tegelijk een duidelijke etikettering die de risico’s van de producten in kwestie vermeldt.
Nieuwe lotgenotengroep Belenos: erratum
In het februarinummer sloeg het zetduiveltje toe en werd een foutief telefoonnummer vermeld. Wie contact wenst met de nieuwe groep Belenos kan dit doen via telefoon 0476/82 06 88 of 0494/70 09 27, of via e-mail Belenos.kempen@outlook.com.
In het februarinummer sloeg het zetduiveltje toe en werd een foutief telefoonnummer vermeld. Wie contact wenst met de nieuwe groep Belenos kan dit doen via telefoon 0476/82 06 88 of 0494/70 09 27, of via e-mail Belenos.kempen@outlook.com.
Meer seks, dames !
Een uitgebreide studie heeft het bewezen : er is een verband tussen de frequentie van seks en het optreden van de menopauze. Meer seks betekent een latere menopauze. Mag ik het, als man, ook zo uitdrukken : hoe meer seks een vrouw heeft, hoe jonger ze dan blijft?
Lees hier het artikel: M. Arnot & R. Mace, Sexual frequency is associated with age of natural menopause: results from the Study of Women's Health Across the Nation, in: Royal Society Open Science, jan. 2020. (https://doi.org/10.1098/rsos.191020).
Een uitgebreide studie heeft het bewezen : er is een verband tussen de frequentie van seks en het optreden van de menopauze. Meer seks betekent een latere menopauze. Mag ik het, als man, ook zo uitdrukken : hoe meer seks een vrouw heeft, hoe jonger ze dan blijft?
Lees hier het artikel: M. Arnot & R. Mace, Sexual frequency is associated with age of natural menopause: results from the Study of Women's Health Across the Nation, in: Royal Society Open Science, jan. 2020. (https://doi.org/10.1098/rsos.191020).
Gelezen: aantal borstkankergevallen in de USA in 2020
Het toonaangevende tijdschrift CA: A Cancer Journal for Clinicians publiceert elk jaar het aantal te voorziene kankergevallen in de USA. Die voorspellingen blijken telkens vrij nauwkeurig te zijn. Voor borstkanker verwacht men in 2020 ongeveer 279.100 vrouwelijke en 2.620 mannelijke nieuwe patiënten. Ongeveer 42.690 vrouwen en 520 mannen zullen dit jaar aan borstkanker overlijden. Verhoudingsgewijs sterven er dus meer mannen dan vrouwen aan borstkanker. Dat heeft mogelijk te maken met het feit dat borstkanker bij mannen meestal op iets latere leeftijd optreedt dan bij vrouwen. Of dat Amerikaanse vrouwen meer attent zijn op hun boezem en vlugger naar een “breast doctor” (senoloog) stappen. Bron:R.L. Siegel, K. Miller & A. Jemal, Cancer Statistics 2020, in : CA: A Cancer Journal for Clinicians, jan. 2020. (hier lezen: https://doi.org/10.3322/caac.21590).
Het toonaangevende tijdschrift CA: A Cancer Journal for Clinicians publiceert elk jaar het aantal te voorziene kankergevallen in de USA. Die voorspellingen blijken telkens vrij nauwkeurig te zijn. Voor borstkanker verwacht men in 2020 ongeveer 279.100 vrouwelijke en 2.620 mannelijke nieuwe patiënten. Ongeveer 42.690 vrouwen en 520 mannen zullen dit jaar aan borstkanker overlijden. Verhoudingsgewijs sterven er dus meer mannen dan vrouwen aan borstkanker. Dat heeft mogelijk te maken met het feit dat borstkanker bij mannen meestal op iets latere leeftijd optreedt dan bij vrouwen. Of dat Amerikaanse vrouwen meer attent zijn op hun boezem en vlugger naar een “breast doctor” (senoloog) stappen. Bron:R.L. Siegel, K. Miller & A. Jemal, Cancer Statistics 2020, in : CA: A Cancer Journal for Clinicians, jan. 2020. (hier lezen: https://doi.org/10.3322/caac.21590).
Senologie
De Franse arts. Charles-Marie Gros (1910-1984, Straatsburg) lanceerde in 1972 de term senologie, afgeleid van het Franse woord “le sein”. Daarna richtte hij in 1976 de “Société Internationale de Sénologie” (SIS) op (http://www.sisbreast.org). In een aantal landen werden nationale senologische verenigingen opgericht, zo bijvoorbeeld in Frankrijk (“Société française de sénologie et de pathologie mammaire” 1977), in Zwitserland (“Société suisse de sénologie”, 1980), en in Duitsland (“Deutsche Gesellschaft für Senologie”, 1981). In Italië bestaat er een “Società Italiana di Senologia” en in Spanje een “Sociedad Española de Senología y Patología Mamaria”. In België kwam de “Belgische Vereniging voor Senologie” (BVS) tot stand (www.seno.be).
Toch behoren de woorden senologie en senoloog niet tot onze dagelijkse woordenschat. Gek eigenlijk, want specialisten worden dikwijls aangeduid met een term afgeleid van een bepaald lichaamsdeel. Denk maar aan cardioloog, pneumoloog, dermatoloog, uroloog, nefroloog, enz. In Engelstalige landen is het woord senoloog vrij onbekend. Men verkiest er de woorden “breast doctor” (borstarts) en “breast surgeon” (borstchirurg). In onze Vlaamse universiteiten zijn er wel artsen-specialisten die zichzelf senoloog noemen. Maar mondgemeen is de term nog niet. Spijtig, want onze borsten verdienen het om door een specialist behandeld te worden.
De Franse arts. Charles-Marie Gros (1910-1984, Straatsburg) lanceerde in 1972 de term senologie, afgeleid van het Franse woord “le sein”. Daarna richtte hij in 1976 de “Société Internationale de Sénologie” (SIS) op (http://www.sisbreast.org). In een aantal landen werden nationale senologische verenigingen opgericht, zo bijvoorbeeld in Frankrijk (“Société française de sénologie et de pathologie mammaire” 1977), in Zwitserland (“Société suisse de sénologie”, 1980), en in Duitsland (“Deutsche Gesellschaft für Senologie”, 1981). In Italië bestaat er een “Società Italiana di Senologia” en in Spanje een “Sociedad Española de Senología y Patología Mamaria”. In België kwam de “Belgische Vereniging voor Senologie” (BVS) tot stand (www.seno.be).
Toch behoren de woorden senologie en senoloog niet tot onze dagelijkse woordenschat. Gek eigenlijk, want specialisten worden dikwijls aangeduid met een term afgeleid van een bepaald lichaamsdeel. Denk maar aan cardioloog, pneumoloog, dermatoloog, uroloog, nefroloog, enz. In Engelstalige landen is het woord senoloog vrij onbekend. Men verkiest er de woorden “breast doctor” (borstarts) en “breast surgeon” (borstchirurg). In onze Vlaamse universiteiten zijn er wel artsen-specialisten die zichzelf senoloog noemen. Maar mondgemeen is de term nog niet. Spijtig, want onze borsten verdienen het om door een specialist behandeld te worden.
Viagra voor bevallende vrouwen
Het lijkt erop dat sildenafil, het erectiebevorderende medicijn dat beroemd werd onder de merknaam Viagra, een onverwachte neveneffecten heeft. Dat meldt het tijdschrift NewScientist. Zwangere vrouwen die in een vroeg stadium van hun bevalling Viagra gebruiken, lopen de helft minder kans op een spoedkeizersnede. A. Klein, Taking Viagra in early labour reduces the need for emergency caesarean, in: NewScientist, 24 jan. 2020.
(https://www.newscientist.com/article/2231278-taking-viagra-in-early-labour-reduces-the-need-for-emergency-caesarean/#ixzz6DSqlMgWQ).
Het lijkt erop dat sildenafil, het erectiebevorderende medicijn dat beroemd werd onder de merknaam Viagra, een onverwachte neveneffecten heeft. Dat meldt het tijdschrift NewScientist. Zwangere vrouwen die in een vroeg stadium van hun bevalling Viagra gebruiken, lopen de helft minder kans op een spoedkeizersnede. A. Klein, Taking Viagra in early labour reduces the need for emergency caesarean, in: NewScientist, 24 jan. 2020.
(https://www.newscientist.com/article/2231278-taking-viagra-in-early-labour-reduces-the-need-for-emergency-caesarean/#ixzz6DSqlMgWQ).
Gelezen: lymfoedeem behandelen met supermicrochirurgie met robot
Een Nederlandse primeur : lymfoedeem behandelen met supermicrochirurgie met robotassistentie. Zie: Van Mulken, T.J.M., Schols, R.M., Scharmga, A.M.J. et al., First-in-human robotic supermicrosurgery using a dedicated microsurgical robot for treating breast cancer-related lymphedema: a randomized pilot trial, in Nature Communications, 2020, 11, n. 757. DOI: https://doi.org/10.1038/s41467-019-14188-w
Een Nederlandse primeur : lymfoedeem behandelen met supermicrochirurgie met robotassistentie. Zie: Van Mulken, T.J.M., Schols, R.M., Scharmga, A.M.J. et al., First-in-human robotic supermicrosurgery using a dedicated microsurgical robot for treating breast cancer-related lymphedema: a randomized pilot trial, in Nature Communications, 2020, 11, n. 757. DOI: https://doi.org/10.1038/s41467-019-14188-w
Genen
Vele borstkankerpatiënten laten zich genetisch onderzoeken. Voor mannelijke lotgenoten wordt het zelfs sterk aangeraden, maar ook vrouwen hebben er baat bij. Vele lotgenoten zijn dus bekend met de afkortingen BrCa1 en BrCa2. Een uitzonderlijk groot internationaal onderzoek door dozijnen vorsers heeft nu aan het licht gebracht dat er mogelijk niet enkele, maar wel 191 genen bij het ontstaan van borstkankers zouden kunnen betrokken zijn. Bron: Fachal, L., Aschard, H., et al. Fine-mapping of 150 breast cancer risk regions identifies 191 likely target genes, in: Nature Genetics, 2020, 52, blz. 56–73 (https://doi.org/10.1038/s41588-019-0537-1)
Vele borstkankerpatiënten laten zich genetisch onderzoeken. Voor mannelijke lotgenoten wordt het zelfs sterk aangeraden, maar ook vrouwen hebben er baat bij. Vele lotgenoten zijn dus bekend met de afkortingen BrCa1 en BrCa2. Een uitzonderlijk groot internationaal onderzoek door dozijnen vorsers heeft nu aan het licht gebracht dat er mogelijk niet enkele, maar wel 191 genen bij het ontstaan van borstkankers zouden kunnen betrokken zijn. Bron: Fachal, L., Aschard, H., et al. Fine-mapping of 150 breast cancer risk regions identifies 191 likely target genes, in: Nature Genetics, 2020, 52, blz. 56–73 (https://doi.org/10.1038/s41588-019-0537-1)
Recente artikels over gemetastaseerde en geavanceerde borstkankers
Alvarez-Lopez, I., Bezares, S., Dalmau Portulas, et al., Review of concepts in therapeutic decision-making in HER2-negative luminal metastatic breast cancer, in: Clinical and Translational Oncology, 2020 . https://doi.org/10.1007/s12094-019-02269-7
Shanu Modi, Haeseong Park, Rashmi K. Murthy, et al., Antitumor Activity and Safety of Trastuzumab Deruxtecan in Patients With HER2-Low–Expressing Advanced Breast Cancer: Results From a Phase Ib Study, in: Journal of Clinical Oncology, 2020. https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/.Jones R., Casbard A, et al., Fulvestrant + Capivasertib vs Placebo After Relapse or Progression on an Aromatase Inhibitor in Metastatic, ER+ Breast Cancer, The Lancet Oncology, 2020. https://doi.org/10.1016/S1470-2045(19)30817-4
Melissa Ruth Gannon, David Dodwell,, et al., Initiation of adjuvant chemotherapy and trastuzumab for human epidermal growth receptor 2-positive early invasive breast cancer in a population-based cohort study of older women in England, in: Journal of Geriatric Oncology, 2020. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jgo.2020.01.005
D. Tripathy, A. Brufsky, et al., De Novo Versus Recurrent HER2‐Positive Metastatic Breast Cancer: Patient Characteristics, Treatment, and Survival, in: The Oncologist, 2019. DOI: https://doi.org/10.1634/theoncologist.2019-0446
Alvarez-Lopez, I., Bezares, S., Dalmau Portulas, et al., Review of concepts in therapeutic decision-making in HER2-negative luminal metastatic breast cancer, in: Clinical and Translational Oncology, 2020 . https://doi.org/10.1007/s12094-019-02269-7
Shanu Modi, Haeseong Park, Rashmi K. Murthy, et al., Antitumor Activity and Safety of Trastuzumab Deruxtecan in Patients With HER2-Low–Expressing Advanced Breast Cancer: Results From a Phase Ib Study, in: Journal of Clinical Oncology, 2020. https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/.Jones R., Casbard A, et al., Fulvestrant + Capivasertib vs Placebo After Relapse or Progression on an Aromatase Inhibitor in Metastatic, ER+ Breast Cancer, The Lancet Oncology, 2020. https://doi.org/10.1016/S1470-2045(19)30817-4
Melissa Ruth Gannon, David Dodwell,, et al., Initiation of adjuvant chemotherapy and trastuzumab for human epidermal growth receptor 2-positive early invasive breast cancer in a population-based cohort study of older women in England, in: Journal of Geriatric Oncology, 2020. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jgo.2020.01.005
D. Tripathy, A. Brufsky, et al., De Novo Versus Recurrent HER2‐Positive Metastatic Breast Cancer: Patient Characteristics, Treatment, and Survival, in: The Oncologist, 2019. DOI: https://doi.org/10.1634/theoncologist.2019-0446
Veel weten
De patiënt die veel weet over zijn eigen ziekte kan aan de behandelende artsen precieze vragen stellen en zal ook de antwoorden veel beter begrijpen.
De patiënt die veel weet over zijn eigen ziekte kan aan de behandelende artsen precieze vragen stellen en zal ook de antwoorden veel beter begrijpen.